De Kerststal van Hans Claesen op de Heuvel in Tilburg
De eerste grote opdracht van Hans Claesen was het maken van een nieuwe Kerststal voor het Heuvelplein in Tilburg. Het katholieke Kerstactie comité gaf in 1954 opdracht hiervoor.
De beelden zijn 2 tot 2.20 m hoog en staan opgesteld in een open stal van 12 x 12 x 7,5 m. Van alle kanten kan het publiek naar binnen kijken met als middelpunt natuurlijk het kindje in de kribbe geflankeerd door een staande Joseph en knielende Maria. Rondom hen zijn drie herders en 3 koningen gegroepeerd.
https://atelierclaesen.nl/index.php/berichten/item/5-de-kerststal-van-hans-claesen-op-de-heuvel-in-tilburg#sigProId8f639068ce
Zowel journalisten van Het Nieuwsblad van het Zuiden als van Roomsch Leven en Scheppend Ambacht worden in het atelier van Hans Claesen ontvangen om een interview af te nemen.
In het begin is er veel positieve belangstelling vanuit de pers: Een schone traditie wordt op moderne wijze voortgezet... Een waardige schepping van Hans Claesen... U zult een stal zien, die niets heeft van een lieflijke huiskamer-idylle, maar die gedacht is als een brok ruimtelijke architectuur...
Vanaf 28 december worden 13 ingezonden brieven van tegenstanders van de Kerststal in het Nieuwsblad van het Zuiden geplaatst.
Geef ons een stal die tot ons spreekt...
Het geheel beantwoordt niet aan zijn doel: het brengen van een devote stemming...In Tilburg is 90% arbeider dus moet men in Tilburg een stal zetten die door minstens 90% van het volk mooi gevonden wordt...
Mede door deze commotie werd zijn naam als beeldhouwer gevestigd. Hans Claesen heeft naderhand echter nooit meer een interview aan een krant gegeven.
Ondanks het verzet in het eerste jaar van de plaatsing, heeft de Kerststal bijna 20 jaar rond de Kersttijd op de Heuvel gestaan. Het kindje Jezus is 3 keer gestolen en ook de kronen van de koningen moesten regelmatig opnieuw worden gemaakt.
De opbrengst van de collecte van de Kerstactie ging op het laatst bijna geheel op aan de het plaatsen en opruimen van de beeldengroep en stal. Het Kerstactie comité vroeg de gemeente de kerstgroep over te nemen. Om kosten te besparen heeft de Gemeente Tilburg de DSW opgedragen zorg te dragen voor de opbouw en het onderhoud van de kerstgroep.
Door ondeugdelijk vervoer, het ondeskundig bijmaken van ledematen, en het verwisselen of ontbreken van armen en benen bleef er vrijwel niets meer over van de oorspronkelijke kerststal.
Jarenlang heeft de gehavende stal opgeslagen gestaan in een gemeentelijk depot aan de Gasthuisring. De gemeente belde Hans Claesen op dat de kerststal weg moest toen het gebouw werd afgebroken.
Zijn antwoord was:
'De stal mag onder geen voorwaarden naar de vuilnisbelt. Breng hem maar naar mij, dan knap ik 'm wel op'.
Het Museum voor Religieuze Kunst in Uden had er belangstelling voor en heeft hem jaren te gelde gemaakt door verhuur aan instellingen.
Hans Claesen over de opbrengsten van de kerststal: ' De hele kerststal heeft mij 1000,- gulden opgebracht. Voor die tijd veel geld. De koppen en handen heb ik zelf gebakken. De skeletten van hout werden uitgevoerd door Peters Antiquair, die zelf in het Kerstcomité zat. De Firma Remmers leverde de takels om de stal in elkaar te zetten. Iedereen hielp mee, in het begin'.
Bevindt de kerstal zich nog steeds het Museum voor Religieuze Kunst in Uden? Op deze vraag, enige maanden geleden aan hen gesteld, is tot op heden geen antwoord gekomen.
Literatuur:
-Nieuwsblad van het Zuiden, december- januari 1954
-Cahier 5, tekst Jan Smits. Uitgave van 'Zouavenlaan 77' centrum voor Kunst en Vormgeving, Tilburg
Zie ook:
www.regionaalarchieftilburg.nl/beeldonline/foto1
www.regionaalarchieftilburg.nl/beeldonline/foto2
